Zeleno volim te zeleno...Nastavak priče o Sašku

A sada malo o potrebama tela...

O hranljivosti zelene hrane i njenih sokova

Da se vratimo na sam početak priče, dakle 6 februar 12:31 am, Kada smo se pozdravili uz reči SLAVA ISUSU HRISTU, Saško je seo za sto i počeo da mi priča o ishrani. Rekao je da trebamo da jedemo što više trave, tačnije hlorofila koji se nalazi u zelenom bilju i da je to nešto najzdravije. Takodje mi je napomenuo da je najbolje divlje bilje, jer je ovo odomaćeno faktički uštrojeno i da nema toliko jake i snažne sokove kao ovo divlje. Takodje skreno mi je pažnju da organizam primarno traži baš takvu hranu i da je on stalno gladan, jer ne dobija sve one namirnice koje se nalaze u zelenom povrću. Dao mi je savet da pre bilo čega ako sam gladan prvo popijem nešto od zelenog povrća i trava. Nekako sam i ja predosetio važnost zelenog povrća u ishrani, pa sam uzeo preparat koji ima u prahu samleveno 62 sastojaka raznih fitonutritienata. Odmah sam ga izvadio iz frižidera i dao Sašku uz reči:" Evo ti da se ne mučiš da bereš". Saško je otvorio kutiju, probao je zeleni prah i rekao: "Hm, oseća se Ječmena trava...Ali ipak, hajde ti samnom napolje da ti pokažem tu odmah ispred tvoje zgrade šta može da se jede"....Žurio sam negde u grad, a Saško je bio u prolazu sa majkom, ženom i detetom pa smo to ostavili za sledeći put. Eto dva tela, a jedna duša! Moje telo koje u gradskoj vrevi i gužvi mora da kupuje dodatke upakovane u Americi u plastificiranom pakovanju, proizvod dobijen najsavremenijom tehnološkom obradom i Saško koji izadje ispred zgrade i nabere šta mu treba! Otišao je ne uzevši moje super pakovanje zelenog bilja i 62 fitonutritienata. Tamo gde On živi sve što mu treba mu je na dohvat ruke. Ispratio sam Saška rečima SLAVA ISUSU HRISTU!


ŠTA NAM BOG PORUČUJE

A kada smo već kod blagodati zelene trave hlorofila setimo se šta nam BOG poručuje u Bibliji KAKO TREBA DA SE HRANIMO: "Evo dao SAM vam svo bilje što nosi seme po svoj zemlji i sva drveta rodna koja nose seme, to će vam biti za hranu, a svim zverima zemaljskim i svim pticama nebeskim i svemu što se miče na zemlji i u čemu ima duša živa dao sam svu travu da jedu". Dakle nigde se ne spominje, meso, jaja, riba, mleko...što nam je tek kasnije bilo dopušteno da jedemo,ali valja nam da se podsetimo na prvobitnu zapovest BOŽIJU o ishrani tela koju su dobili Adam i Eva i da se što više pridžavamo iste!

U nastavku pročitajte sledeći tekst o blagodatima hlorofila koji nalazi u travi i zelenom povrću:

Zelena je dominantna boja vegetacije tokom većeg perioda sezone rasta. Karakteristična zelena boja biljaka potiče od pigmenta hlorofila koji se nalazi u velikim količinama (u izobilju) u listovima biljaka. Hlorofil se takođe naziva «tečnom sunčevom svjetlošću», zato što apsorbuje sunčevu energiju. Postoji izreka koja glasi: «Zeleno iznutra, čisto iznutra».

Zivi organizmi koji pripadaju životinjskom carstvu se sastoje od različitih tipova ćelija koje možemo da podjelimo u dvije grupe (klase). Prva je odgovorna za obavljanje svih metaboličkih aktivnosti biljaka, a druga je metabolički neaktivna, i funkcioniše kao mehanička podrška, ili ima funkciju sprovodjenja tečnosti kroz biljku. Metabolički aktivne ćelije (parenhimatozne ćelije) sadrže sve biohemijski važne ćelijeske organele. Ćelijske organele karakteristične za biljne ćelije se nazivaju plastidi. Preciznije, plastidi pripadaju klasi/familiji organela koje imaju kao prethodnike plastide iz kojih će se razviti: hloroplasti, hromoplasti, amiloplasti i etioplasti.

U hloroplastima se odvija fotosinteza, i oni su uglavnom zelene boje. Oni se uglavnom nalaze u ćelijama lista, ali su isto tako prisutni i u ćelijama ostalih «zelenih tkiva». Svi hloroplasti sadrže pigment hlorofil. Njegovo ime potiče od starogrčkih reči: chloros – zeleno, i phyllon-list. Pigmenti su hemijska jedinjenja koja reflektuju samo odredjene talasne dužine vidljivog dijela svjetlosnog spektra. Zbog toga oni djeluju «obojeno». Cvijeće, korali, pa čak i koža životinja sadrže pigmente koji im daju njihovu boju. Mnogo važnije od njihove sposobnosti da reflektuju svjetlost jeste sposobnost pigmenata da apsorbuju odredjene talasne dužine. Postoje tri osnovne klase (familije) pigmenata u svetlosnoj fazi fotosinteze: hlorofili – zelenkasti pigmenti; karotenoidi – uglavnom su crveni, narandžasti ili žuti pigmenti, i sadrže zajedničko jedinjenje carotin, koji mrkvi daje njenu boju; fikobilini – pigmenti koji se rastvaraju u vodi, a nalaze se u citoplazmi ili u stromi hloroplasta. Oni se pojavljuju samo kod Cianobakterija i Rodofita. Svi ovi pigmenti imaju oblik Hromoproteina (pigmentnoproteinski kompleks), i imaju i proteinske i neproteinske elemente.

HEMIJSKA STRUKTURA PIGMENTA HLOROFILA

Hlorofil, koji pripada prostetičkoj grupi specijalne porodice (klase) fitohromoproteina, je pigment hlora. U organskoj hemiji, hlor je veliki policiklični aromatični prsten, koji se sastoji, u svom jezgru, od 4 pirola (A,B,C,D) uparenih sa 4 metanska lanca. Prstenasta E struktura se vezuje za ovu strukturu hlora, formirajućiforbinski makrociklus.

U prirodi postoje dva važna hromoproteina koji imaju pirol u svojoj strukturi. To su: forbin – prisutan u biljnom carstvu, kao makrociklus sa 5 aromatičnih prstenova (prstenastih struktura) sa jonom Magnezijuma (Mg2+) u jezgru, i porfirin – prisutan u životinjskom carstvu, koji predstavlja makrociklus sa 4 aromatična prstena koji imaju jon Gvožđa (Fe2+) u svom jezgru. Forbin je deo hlorofilne strukture, dok je porfirin deo hemoglobinske strukture krvi. Forbin ima rezličite bočne lance, medju kojima se obično nalazi i dugačak fitolni lanac. Specifičan lanac proteina je karakterističan za ovu prostetičku/prostetsku grupu(klasu).

1915. godine, Dr Ričard Vilstater (Richard Willstatter) je dobio Nobelovu nagradu za otkrivanje hemijske strukture hlorofila, tj. mreže atoma ugljenika, vodonika, azota i kiseonika koji okružuju jedan atom magnezijuma. Petnaest godina kasnije, 1930. godine Dr Hans Fišer (Hans Fisher) je dobio Nobelovu nagradu za otkriće hemijske strukture hemoglobina, i bio je i sam iznenadjen kada je otkrio da je ona uglavnom identična kao struktura hlorofila. Hemoglobin (koji se sastoji od hema i globina) je pigment koji daje crvenim krvnim zrncima njihovu crvenu boju, kao što je hlorofil pigment koji daje biljkama njihovu zelenu boju. Kada je Dr Fišer odvojio hem od molekula proteina za koji je bio vezan, glavna razlika izmedju hema i hlorofila je bila uočena. To jest, u slučaju hema, centralni jon je Fe2+ i on se vezuje za porfirin, a u slučaju molekula hlorofila, njegov centralni jon je Mg2+ i on se vezuje za forbin. Mg2+ je koordinišući jon metala u molekulu hlorofila, i kod biljaka kod kojih se ovaj jon nalazi u velikim količinama, oko 6% cjelokupnog Mg2+ je vezano za hlorofil. Mg2+ stabilizuje zalihe tilakoida, i važno je, radi efikasnosti fotosinteze, jer omogućava da dodje do tranzicione faze. Mg2+ dospeva u hloroplaste u najvećoj mjeri tokom svjetlosno potpomognutog razvoja proplastida u hloroplaste ili etioplasta u hloroplaste. Za vrijeme tih procesa, sinteza hlorofila i biogeneza tih zaliha na tilakoidnoj membrani, apsolutno zahtjevaju prisustvo dvovalentnog katjona. A sposobnost Mg2+ da ulazi i izlazi iz hloroplasta, nakon ove inicijalne razvojne faze, je još uvek predmet raznoraznih suprotnih izveštaja. Dešai i ostali, (1984) su pronašli da Mg2+ ulazi i izlazi iz izolovanih hloroplasta mladih biljaka (mladica) graška, ali Gupta i Berkovic (Gupta i Berkowitz) 1989. godine nisu uspjeli da ponove taj rezultat koristeći hloroplaste iz starije biljke spanaća. Dešai i ostali. , u svom radu su naveli da su hloroplasti starije biljke graška pokazali manje bitne promene u sastavu Mg2+, nego oni hloroplasti na osnovu kojih su oni doneli svoj zaključak. Možda bi relativne proporcije (odnos) nezrelih (mladih) hloroplasta prisutnih u pripremnoj fazi mogli objasniti ovakva zapažanja.

Metaboličko stanje hloroplasta se značajno mijenja tokom noći i dana. Tokom dana, hloroplasti aktivno sakupljaju svetlosnu energiju pretvarajući je u hemijsku energiju. Do aktivacije metaboličkih puteva dolazi od promene u hemijskom sastavu strome pri dodatku svetlosti. H+ se ispumpava iz strome (u citoplazmu i lumen), dovodeći do alkalnog (kiselog) Ph. Mg2+ (zajedno sa K+) se otpušta iz lumena u stromu u jednom

elektroneutrališućem procesu, kako bi se izbalansirao dotok H+. Konačno, tiolne grupe enzima se smanjuju putem promjene u redukciono-oksidacionom stanju sastava strome. Primeri enzima aktiviranih kao odgovori na ove promjene su froktoza 1,6-bisfosfataza, sedoheptuloza bisfosfataza i ribuloza 1,5-bisfosfatna karboksilaza. Tokom tamnog(mračnog) perioda kada bi ovi enzimi bili aktivni, došlo bi do pojave nepotrebnog prerađivanja tih proizvoda i supstrata.

Dvije glavne klase (porodice) enzima koje su u interakciji sa Mg2+ u stromi hloroplasta tokom svijetle faze, mogu biti identifikovani. Kao prvo enzimi u glikolitičnim putevima, najčešće vrše interakciju sa dva atoma Mg2+. Prvi atom je alosterični modulator enzimske aktivnosti, dok drugi atom čini dio aktivnog dijela i direktno je uključen u katalitičku reakciju. Druga klasa enzima, uključuje one gde je Mg2+ složen na nukleotide di- i tri-fosfate (ADP i ATP) i hemijske promene koje uključuju fosforilsni transfer. Mg2+ takođe ima ulogu u strukturalnom održavanju ovih enzima (npr. enolaze).

Prvobitno se pretpostavljalo da je hlorofil prosto jedinjenje, ali 1864. godine. Stouks (Stokes) je putem spektroskopije dokazao da je hlorofil mješavina. 1912. godine Vilštater (Willstatter) je dokazao da je hlorofil mješavina dve jedinjenja, hlorofila-a, rastvorljivog u masti, i hlorofila-b.

Danas je poznato da postoji više vrsta hlorofila, od kojih je najvažniji hlorofil «a». Podaci iz literature nam otkrivaju da je on u vezi sa specifičnim proteinima – CP I, CP 47 i CP 43. Radi se o molekulu koji omogućava fotosintezu, tako što propušta svoje energijom obogaćene elektrone ka molekulima, koji se stvoriti šećere. Sve biljke, alge i cijanobakterije koje vrše fotosintezu, sadrže hlorofil «a». Hlorofil «a» je zajednički svim eukariotičnim fotosintetičkim organizmima, i zahvaljujući njegovoj glavnoj ulozi u reakcionom centru, on je ključan za fotosintezu. Druga vrsta hlorofila je hlorofil «b», koji se nalazi samo u zelenim algama i biljkama. Ova dva tipa hlorofila se veoma malo razlikuju – u sastavu bočnih lanaca, kod hlorofila «a» - prisutan je –CH3, a kod «b» - CHO). Oba ova hlorofila su vrlo efikasni fotoreceptori zato što sadrže mrežu izmjenjivih pojedinačnih i duplih veza, a i orbitale mogu da se delokalizuju, stabilizujući na taj način celu strukturu. Ove dvije vrste hlorofila dopunjuju jedan drugog kad je u pitanju absorpcija sunčeve svjetlosti. Biljke mogu da obezbjede svoju cjelokupnu potrebu za energijom iz crvenih i plavih dijelova spektra. Ali, i dalje postoji širok region spektra, izmedju 500-600nm, iz kojeg se absorbuje jako mala količina svjetlosti. Svjetlo se nalazi u zelenoj regiji spektra, i s’obzirom da se reflektuje, to je razlog zašto su biljke zelene boje. Hlorofil vrlo snažno vrši absorpciju, tako da može da zamaskira ostale, manje intenzivne boje. Neke od ovih slabijih, delikatnijih boja (iz molekula kao što su karotin i kvercetin), se vide kada je količina molekula hlorofila u lišću manja, u jesenjem periodu, kada zelena boja izbljedi, i kada se na njenom mestu pojave narandžasti i crveni tonovi karotenoida.

Treći oblik hlorofila koji je uobičajen se (ne bez razloga) naziva hlorofil «c», i on se nalazi samo u fotosintetičkim membranama nekih hromisti kao i dinoflagelatesa.

Proces od velikog biološkog značaja, a u kojem učestvuje i hlorofil jeste fotosinteza, veoma bitan biohemijski proces u kojem biljke, alge, protistani i neke bakterije pretvaraju energiju sunčeve svjetlosti u hemijsku energiju. Hemijska energija se zatim koristi kao gorivo za stvaranje sintetičkih reakcija kao što su stvaranje šećera ili učvršćivanje azota u aminokiselinama, koji su gradivni blokovi proteinske sinteze. I na samom kraju, skoro sva živa stvorenja, u svojoj ishrani i respiraciji, zavise od energije koja nastaje fotosintezom, čineći tako fotosintezu vitalnom po opstanak života na zemlji. Fotosinteza je takodje odgovorna za proizvodnju kiseonika koji čini veliki deo zemljine atmosfere.

Bitan doprinos mehanizmima fotosinteze su dali sledeći naučnici: čuveni engleski hemičar Džozef Pristli (Joseph Priestley); francuski hemičar Antoan Lavoazije (Antoin Lavoisier); holandski ljekar Jan Ingenhaus (Jan Ingenhousz); dva hemičara koji iz Ženeve– Žan Senebje (Jean Senebier) – sveštenik, i Teodor de Sosur (Theodore de Saussure); nemački hirurg Julius Robert Majer (Julius Robert Mayer), koji je i prepoznao da biljke pretvaraju sunčevu energiju u hemijsku.

MOLEKULARNI KOMPLEKSI HLOROFILA

Hlorofili i hlorofilini imaju sposobnost da formiraju čvrste molekularne komplekse sa odredjenim hemijskim supstancama za koje se zna ili se sumnja da izazivaju rak, uključujući tu i poliaromatične hidrokarbone, koji se nalaze u dimu cigareta, neke heterocikločne amine koji se nalaze u kuhanom mesu i aflatoksin B1 (AFB1). Čvrste veze hlorofila i hlorofilina i ovih potencijalnih karcinogena, mogu da ometu njihovu apsorbciju u gastrointestinalnom traktu i da smanje količinu koja dospeva u podložna, napadnuta tkiva.

Hlorofilini su jedni od najmoćnijih antioksidanata ikada proučavanih. Dokazano je da hlorofilini mogu da neutrališu nekoliko fizički relevantnih oksidanata in vitro, a ograničeni podaci iz životinjskih studija ukazuju na to da suplementacija hlorofilom može da smanji nanesenu štetu do koje je došlo hemijskim karcinogenima i radijacijom.

HLOROFILI, HLOROFILINI I PREVENCIJA KARCINOMA

Eksperimentalne studije pokazuju da hlorofilin ima antikancerogen dejstvo, takodje. poznato je da , da bi dočlo do razvoja raka neke hemikalije (koje se takodje nazivaju «prokarcinogenima»), moraju prvo da budu metabolisane u aktivne karcinogene, koji su sposobni da oštete DNK ili druge specifične molekule u napadnutim tkivima. Pošto su enzimi u klasi citohroma P450 neohodni za aktivaciju nekih prokarcinogena, inhibicija enzima citohroma P450 može da smanji rizik od nekih tipova hemijski izazvanih karcinoma. In Vitro studije pokazuju da hlorofilin može da smanji aktivnost enzima citohroma P450. Druga faza enzimske biotransformacije eliminiše potencijalno štetne toksine i karcinogene iz tela. Ograničeni podaci iz životinjskih studija pokazuju da hlorofilin može da poveća aktivnost druge faze enzimsko-kvinonske reduktaze.

Drugo moguće objašnjenje antikancerogenog mehanizma nekih od derivata hlorofila je da oni reaguju kao presretači molekula, a u svrhu blokiranja absorpcije aflatoksina i drugih osnovnih materija u ishrani, a koje mogu da dovedu do pojave raka. Kada se hlorofilin uzima zajedno sa karcinogenom, hlorofilin se ponaša kao «molekul presretač»

koji formira reverzibilan kompleks sa karcinogenom. Istraživanja izričito potvrdjuju da je hlorofilin taj «molekul presretač», i da je hlorofil pokazao taj «presretački» efekat kod svih testiranih karcinogena. Studije pokazuju da je stvaranje kompleksa nekovalentnih veza izmedju kancerogena i hlorofilina, taj mehanizam koji ima «presretački» efekat, i da što je snažnija veza tog kompleksa, manja količina hlorofilina je potrebna da «presretne» karcinogen. Kompleksna struktura je moguća zahvaljujući planarnim (pljosnatih, ravnih) površinama tog jedinjenja, koji se vezuju sa hlorofilinom zbog hidrofobičnih interakcija na površini hlorofilina i jedinjenja. Drugi način sagledavanja «presretačke» aktivnosti hlorofila i njegovih derivata se može izvršiti putem «zarobljavanja» molekula. Zarobljavanje molekula onemogućava karcinogene da napadnu ćelije. To «zarobljavanje» smanjuje dostupnost organizma karcinogenima, samim tim manji deo organizma je izložen tim karcinogenima. Prema jednoj studiji o Salmo Gairdneri, Fingerling rainbow trout, izgledalo je kao da CHL funkcioniše samo ukoliko su CHL i karcinogeni prisutni i ishrani u isto vreme. Od mehanizma «presretačkog» dela CHL-a se očekuje da će se isto tako moći primenjivati i kod ljudi.

Aflatoksin B1 (AFB1) je karcinogen jetre koji se dobija od nekih vrsta gljiva, i nalazi se u budjavim žitaricama, kao što su kukuruz, kikiriki i zrna soje. Na toplim, vlažnim mjestima prilikom nepravilnog skladištenja žitarica, visoki nivoi AFB1 se dovode u vezu sa povećanim rizikom od nastanka hepatocelularnog karcinoma. U jetri, AFB1 se metaboliše u karcinogen koji je u stanju da se «veže» za DNK i da izazove mutacije. Kod životinjskih modela (primjera), kod nastanka karcinoma jetre izazvanog delovanjem AFB1, davanjem hlorofila u isto vreme dok traje izloženost AFB1 iz ishrane, značajno je smanjeno oštećenje DNK-a jetre izazvanog od strane AFB1, kod RAINBOW TROUTS i pacova, a razvoj kancera jetre kod TROUT je zavisio od doziranja.

HLOROFILINI I DETOKSIKACIJA

Hlorofilini takodje imaju veoma važnu ulogu u unutrašnjoj detoksikaciji tijela, kako i se održao kvalitet života i zdravstvenog stanja. Unutrašnja detoksikacija podrazumeva procese koji neutrališu , transformišu ili eliminišu toksine iz organizma, putem jednog ili više sledećih sistema:

- Respiratorni – pluća, bronhije, grlo, sinusi i nos

- Gastrointestinalni – jetra, žučna kesa, debelo crijevo, i cjelokupan gastrointestinalni trakt

- Urinarni – bubrezi, bešika, uretra

- Koža – znoj, lojne žlezde i suze

- Limfa – limfni kanali i limfni čvorovi

Jetra je jedan od najvažnijih organa u tijelu kada se radi o detoksikaciji ili oslobadjanju tijela od stranih substanci ili toksina. Glutation, sulfhidril kojeg ima u izobilju u ljudskom tijelu, funkcioniše tako što helira teške metale; živa i olovo takodje pokazuju sposobnost da se vezuju za glutation. Kada se vežu, žuč postaje glavni «put» kojim organizam izlučuje taj kompleks, na taj način smanjujući raspoložive količine glutationa u organizmu. Primarni izvor sumpornog dela (komponente) cisteina je metionin. Ćelije jetre ne mogu tako lako da metabolišu cistein, dok se metionin upija mnogo lakše, i i nakon toga se metaboliše (razlaže) na s-adenosilmetionine, homocisteine, cistatine i cistein. Ćelije raka koriste metionin kako bi rasle i razmnožavale se. Zavisnost rasta ćelija raka od metionina je «vještačko» stanje, nametnuto od strane nekih ranijih nedostataka u transsumpornim i transmetilationskim putevima. Zbog toga, ukoliko je smanjena dostupnost metionina, ne samo što će sposobnost jetre da vrši detoksikaciju biti umanjena, već će takodje biti manja dostupnost glutationa sposobnog da se veže za strane substance. Studije su pokazale da manjak metionina sam po sebi može da izazove rak jetre i bez prisustva karcinogena, i da manjak metionina takodje može da «dozvoli» teškim metalima da izazovu toksične efekte.

Debelo crijevo predstavlja kanalizaciju našeg tela. Ukoliko ga ne čistimo, otpadne materije koje proizvodimo od glave do pete, ne mogu da izadju napolje. Tkiva neće izbacivati otpadne materije ukoliko debelo crijevo ne funkcioniše kako treba. Svi tjelesni sistemi su povezani. Ukoliko se debelo crijevo prazni, organizam sakupja i ostale otpadne materije sa drugih mesta, zato što može. Otpadne materije iz debelog creva mogu da prodru izvan njega, i da zagade ostale organe. Ukoliko se ti ostali organi tretiraju prirodnim metodama, to će imati samo djelimičan efekat, zato što će organi stalno iznova bivati zagadjeni ili iritirani otrovima iz debelog vreva. Zaraženo (pogođeno) debelo crevo stvara divertikuloze koje su u stvari herniacije ili džepovi na zidu debelog creva koji sadrže fekalne materije. Ukoliko se one zadrže u tim džepovima dovoljno dugo, njihov sadržaj će prodreti u organizam, i izazvati auto-trovanje. Ove divertikule obično se ne mogu oučiti prilikom kolonoskopije, već samo pregledom spoljašnjosti debelog creva, koje se ne može vidjeti prilikom kolonoskopije. Crevni džepovi propuštaju gnoj, krv i fekalne materije nazad u krvotok. Kada u telu ima toksina, ćelije ne mogu da budu dovoljno ishranjene putem krvi, jer je INTERSTICIJALNA tečnost koja okružuje ćelije začepljena otpadom sporih (mlitavih) limfnih sudova. Ovakvo unutrašnje trovanje takodje uzrokuje mentalnu depresiju i morbidne misli. To je cirkulus viciozus – jedno stanje se hrani drugim stanjem, kao pas koji vija svoj rep. Većina ljudi, umesto da očiste svoje debelo crevo, koriste mirise, osveživače vazduha, dezodoranse, pudere za stopala, vodice za ispiranje usta, paste za zube, osveživače daha, parfeme, sprejeve i kolonjske vode kako bi zamaskirali neprijatne mirise, zato što su puni fekalnih materija koje se raspadaju. Ukoliko se debelo crevo ne čisti, ni ostali organi ne mogu da izbace svoje otpadne materije. Ukoliko osoba ne može da isprazni creva, čak iako očiste arterije od naslaga, sve će im se vratiti nazad u organizam. Samo će sve to reabsorbovati. Ukoliko ne očiste debelo crevo, neće biti zdravi.

Glavni zadatak bubrega se sastoji u tome da očuva volumen i sastav ekstracelularne tečnosti konstantnim. Ovo je neophodno, bez obzira na varirajuće spoljne uticaje. Dio ovog zadatka, ali samo jedan njegov dio, je da izbaci iz organizma neke od nusprodukata metabolizma koje ćelije ne mogu da razlože. Stoga je glavna uloga bubrega kontrola unutarćelijske tečnosti, i ukoliko bubrezi rade svoj posao kako treba, svaka ćelija koja je prilično autonomna, će izlučiti ili izbaciti ono što joj treba ili ne treba, iz ekstracelularne tečnosti. Bubrezi čuvaju ono što nam je potrebno, ali šta više, dozvoljavaju nam slobodu da imamo i višak. To jest, dozvoljavaju nam da unosimo i više nego što nam je potrebno od mnogih neophodnih materija – vode ili soli, na primer – i izlučuje tačno onaj višak koji nam ne treba. I na kraju, bubrezi čuvaju i količinu naših tjelesnih tečnosti, i njihov sastav. Imajući u vidu da smo mi ¾ voda, jednostavno mjereći se svakog dana, možemo uvideti preciznost kojom bubrezi ovo postižu. Uprkos varijacijama u ishrani, tjelesnim aktivnostima ili unosu tečnosti, brojke ostaju konstantne. Bubrezi obavljaju svoju ulogu sa preciznošću od 1%, a nikad manje od 5%, pod ekstremno varirajućim okolnostima. Ukoliko bubrezi naglo otkažu, smrt nastupa poslije nekoliko dana, djelom zbog toga što je dio akumuliranih otpadnih materija otrovan po srce, koje prestaje sa radom. Još interesantniji je način na koji bubrezi mogu da se adaptiraju za polako odumiranje, tako da čovek može da preživi i sa 5% ukupnog funkcionisanja bubrega. Bubrezi imaju veći kapacitet rezerve u slučaju otkaza rada, nego, na primjer, srce ili pluća.

Limfni sistem. Skoro 80% ukupne tjelesne mase čini voda. Jednu trećinu te tečnosti čini ekstracelularna tečnost (vanćelijska tečnost). Samo 12% tjelesne tečnost čini krv, a 62% krvi se nalazi u ćelijama. To znači da 36% naše tjelesne tečnosti čini limfa. Limfa je tečnost koja okružuje ćelije. Ona predstavlja ćelijsko okruženje. U tijelu se nalazi tri puta više limfne tečnosti, nego krvi. Ali nisu sve ćelije okružene vodom. Koštane ćelije okružuju koštani minerali. Ali ipak sve ćelije zavise od vanćelijske tešnosti, kao svoje ishrane. Limfna tečnost, kroz svoje kanale hrani čak i koštane ćelije. kada otpadne materije napuštaju ćelije, dve cirkulišuće tjelesne tečnosti, krv i limfa, odnose te materije. Limfa se sastoji od krvi, ali ne sadrži crvena krvna zrnca. Svaka ćelija u telu je okružena intersticijalnom tečnošću, koja se sastoji od materija iz krvotoka i substancama koje su ćelije izbacile. Oko 90% vode i malih molekula koji ulaze u intersticijalnu tečnost iz krvotoka, su absorbovani od strane lokalnih krvnih sudova. Preostalih 10% vode i malih molekula plus proteini, drugi veći molekuli i čestice intersticijalne tečnosti se sakupljaju u mrežu sitnih krvnih sudova.

Limfni sudovi se ulivaju u veće limfne duktove koji se prazne u krvotok. Limfni sudovi sadrže jednosmerne zaliske i protkani su mišićnim tkivom koje pumpa limfu kroz ove zaliske. Pošto limfni sistem odnosi toksine iz svih ćelija, njegovo ispravno funkcionisanje je veoma važno za cjelokupno zdravlje. Limfa je, na svom putu do ćelija, puna hranljivih materija, ,otpadnih materija ćelijskih hormona i enzima. Leukociti, limfociti, monociti antitela i druga bijela krvna zrnca su sposobna da putuju gdje god ima vode. Isto kao što je i vazduh oko našeg tela u stalnom pokretu, limfna tečnost koja okružuje ćelije je isto tako u stalnom pokretu. Ćelije bolje funkcionišu sa svežom limfnom tečnošću ispunjenom pravilnim koncentracijama vodonika, kiseonika, glukoze i drugih hranljivih materija. Zalisci postoje u svim limfnim kanalima. U velikim limfotokovima, zalisci se nalaze na svakih nekoliko milimetara, a u manjim limfotokovima, zalisci se nalaze mnogo bliže jedan drugom od par milimetara. Pokretne slike izloženih limfnih sudova pokazuju da kada je limfni sud rastegnut tečnošću, glatki mišići u zidovima sudova se automatski kontrahuju (grče).

Šta više, svaki segment limfnog suda, koji se nalazi izmedju dva uzastopna zaliska, funkcioniše kao zasebna pumpa. To jest, ispunjenost jednog segmenta izaziva njegovu kontrakciju, i tečnost se ispumpava kroz zalistak, u sledeći limfni segment. Ovo ispunjava sledeći segment, i nekoliko sekundi kasnije – i on se kontrahuje. Ovaj proces se odvija duž celog limfnog sistema, dok na kraju tečnost ne bude ispražnjena nazad u krvotok, iz toraksičnog dukta u venu kavu tačno ispod ključne kosti. Kada sveže zalihe zamene otpadne materije ćelija – toksine, bakterije, viruse, otpad i krhotine – ćelije su zdravije, a samim tim i mi smo zdraviji. Uklanjanje proteina iz intersticijalnih prostora je apsolutno esencijalna funkcija, bez koje bismo umrli u roku od 24 sata. Debelo crevo je glavni organ kroz koji se sluzave materije iz limfe eliminišu.

Kada limfni sistem postane jako ispunjen sluznim materijama, stvara se pritisak koji se oseti u celom telu. Počinje da se javlja kao tenzija (napetost) u mišićima, da bi se, kako se pritisak povećava, razvio bol u mišićima. Jedna od uloga groznice je i da istanji sluz u limfnom sistemu, poboljšavajući mu tako šanse da teče, i da prodje kroz zidove debelog creva. Sve faktori koji pročišćavaju limfu, smanjuju groznicu tako što smanjuju potrebu za groznicom kao «istanjivačem» limfe. Ako debelo crevo nije u stanju da obavlja funkciju prečišćavača limfe, onda jetra preuzima tu ulogu, umesto debelog creva. Toksini koje jetra preuzme na sebe da izbaci, se izlučuju putem žuči. Ukoliko tok žuči postane preobilan, žug se vraća u stomak, i to izaziva mučninu. Većina trava su limfni prečišćavači, i zato životinje jedu travu kada su bolesne. Iz ovoga možemo videti kakvi sve problemi mogu nastati ukoliko je debelo crijevo zapušeno. Ukoliko se to i desi, otpadni materijal se vraća u limfni sistem. Kako se ovaj proces nastavlja, otpadni materijal stiže i tjela, zato što limfni sistem opslužuje sve ćelije u tijelu.

Mi takodje izbacujemo toksine i putem znojenja, vežbanjem (telesnom aktivnošću) ili emitovanjem toplote. Naši sinusi i koža takodje mogu da budu pomoćni organi putem kojih mogu da se eliminišu višak sluzi i toksina, u slučaju upale sinusa, ili osipa na koži, svako na svoj način.


Zašto je važno obezbediti pravilno funkcionisanje tjelesnih sistema za detoksikaciju?


Zato što smo svi mi izloženi toksinima svakodnevno, i to ne samo od spoljnih izvora, već i od unutrašnjih. Samim tim, možemo reći da su spoljni (egzogeni) i unutrašnji (endogeni) izvori uobičajeni putevi koji truju i zagadjuju naš organizam. Toksičnost se pojavljuje u našem telu onda kada unosimo više nego što možemo da obradimo i eliminišemo. Homeostaza znači da su naše tjelesne funkcije u ravnoteži. Ova ravnoteža je narušena kada unosimo u sebe neke toksične substance u većoj mjeri nego što možemo da svarimo. Toksičnost zavisi od doziranja, učestalosti konzumiranja ili jačine toksina. Toksini mogu da dovedu do momentalne ili rapidne pojave simptoma, kao u slučaju većine pesticida i nekih lekova, a vrlo je moguće, čak i češće, da oni prouzrokuju dugotrajne negativne efekte , kao što izloženost azbestu može da dovede do pojave raka pluća.

Šta je toksin? To može biti bilo koja supstanca koja stvara iritirajuće i/ili štetne posledice po ljudsko tijelo, potkopavajući naše zdravlje ili opterećujući naše biohemijske funkcije, odnosno rad organa. Mogu nastati kao posledica neodgovarajućeg režima ishrane, kao sporedan (neželjeni) efekat pri uzimanju ljekova, ili kao produkt metaboličkih procesa koji se iz nekog aspekta razlikuju od fiziološki ispravnih. Ljekovi koji se uzimaju sporadično, takodje uglavnom imaju neka štetna dejstva. Slobodni radikali dovode do iritacije, upale, starenja, i izazivaju degeneraciju naših tkiva. Negativni eteri, psihički i duhovni uticaji, naučeni obrasci i negativne emocije takodje mogu imati toksičan efekat – i kao izazivači stresa, i kao sredstva koja mjenjaju normalnu fiziologiju tijela, a vrlo lako mogu da dovedu i do pojave specifičnih simptoma.

U 21. veku toksične materije prete organizmu u mnogo većoj meri nego ikada ranije. Postoje brojne nove, jače hemikalije, a da ne govorimo o zagadjenosti vazduha i vode, o zračenjima raznih vrsta i nuklearnim reaktorima. Gutamo nove hemikalije, uzimamo razne lekove, koristimo više šećera i preradjenih životnih namirnica, a uz to se i svakodnevno trujemo širokom paletom sedativa i stimulativnih sredstava. Učestalost oboljenja izazvanih dejstvom toksina se takodje povećala. Kanceri i kardiovaskularna oboljenja su dva najčešća oboljenja izazvana dejstvom toksina. Artritis, alergije, gojaznost i brojni kožni problemi u samo još neka od ovih oboljenja. Kao dodatak, širok spektar simptoma kao što su glavobolje, zamor, bolovi, kašalj, gastrointestinalni problemi, i problemi slabljenja imuniteta, može biti povezan sa toksinima.

Najčešći eksterni putevi kojima toksini dospjevaju u naš organizam su udisanje (pušenje, zagadjenje vazduha, amalgamske plombe, «bolesne» zgrade), varenje (ostaci nesvarenih namirnica, hemikalije u vodi, lekovi), injekcije ( vakcinacije, injekcije protiv gripe, tetoviranje), absorpcija (hemikalije iz sintetičkih vlakana, boje, razne vrste plastike, pesticidi i hemijska veštačka djubriva kojima se prskaju travnjaci), i zračenje (medicinski rentgen aparati, nuklearne elektrane, testiranje oružja, bombe sa obogaćenim uranijumom, mobilni telefoni, predajnici, kompjuterski monitori, televizori, mikrotalasne pećnice, radio i satelitski predajnici). Mi ih jedemo i pijemo, i izlažemo sebe tim materijama uzastopno i stalno. U stvari, bilo koja supstanca može biti toksična – voda, natrijum i skoro sve namirnice mogu da predstavljaju problem u odredjenim okolnostima.

Na unutrašnjem nivou, naše tijelo proizvodi toksine kroz svoje normalne svakodnevne funkcije. Biohemijska, ćelijska, i tjelesna aktivnost stvaraju supstance koje se moraju izbaciti iz organizma. Slobodni radikali su biohemijski toksini. Ostali toksini nastaju fermentacijom, varenjem i od ostataka nesvarenih namirnica, kao i zbog dehidracije i neuhranjenosti. Ova endogena toksičnost može biti izazvana i uticajima egzogenih toksina koji mogu doprineti neuhranjenosti i otežanom varenju usled štete koju mogu nanjeti nervnom, imunom i enzimskom sistemu. Ukoliko ove substance/molekuli/toksini nisu uklonjeni, mogu izazvati iritaciju ili upalu celija i tkiva, blokirajući, na taj način,normalno funkcionisanje na celularnom, organskom i celokupnom tjelesnom nivou. Mikrobi raznih vrsta, npr. crevne bakterije, strane bakterije, gljivice i paraziti, proizvode otpadne materije sa kojima onda mi moramo da se izborimo. Naše misli i emocije, pa i sam stres, dovode do povećanja biohemijske toksičnosti. Pravilna eliminacija ovih toksina je od vitalnog značaja za naše zdravlje. Jasno je da prilikom normalnog funkcionisanja našeg organizma, mi izlazimo na kraj sa odredjenim nivoima toksičnosti. Zabrinutost postoji ukoliko ih unosimo previše, ili ih sami proizvodimo, ili pak ako dođe do usporavanja procesa eliminacije.

Uobičajeni simptomi izazvani toksičnošću su glavobolje, zamor, problemi sa zadržavanjem sluzi, bolovi, problemi sa varenjem, alergije, i preosetljivost na supstance iz naše okoline kao što su razne hemikalije, parfemi, sintetika

Detoksikacija podrazumeva promene u ishrani i načinu života, koje smanjuju unos toksičnih materija, i sa druge strane poboljšavaju njihovu eliminaciju iz organizma. Izbegavanje unošenja hemikalija, iz hrane i drugih izvora, preradjene hrane, šećera, kofeina, alkohola, duvana i lekova, pomaže da se minimizuje unos toksina. Uzimanje dodatne količine vode (prečišćene), povećan unos vlakana putem konzumacije voća i povrća, ili upotreba prirodnih dodataka ishrani su koraci u procesu detoksikacije.

HLOROFILINI KAO UNUTRAŠNJI DEZODORANS


Hlorofilini se takodje mogu smatrati unutrašnjim dezodoransima. Zapažanja iz 40-tih i 5'-tih godina 20. veka, do kojih su došli naučnici, da hlorofilin ima deodorišući efekat na rane koje su imale neprijatan miris, dovela su naučnike do ideje da pacijentima sa kolostomijama i ileostomama daju hlorofilin oralno, kako bi držali pod kontrolom fekalne neprijatne mirise. Objavljeno je i nekoliko izveštaja, u kojima je navedeno da hlorofilin smanjuje i subjektivan utisak urinarnog i fekalnog mirisa kod pacijenata koji pate od inkontinencije.

HLOROFILIN KAO ISCELJIVAČ RANA

Istraživanja iz 1940-tih koja su ukazivala da su rastvori hlorofilina usporavali rast pojedinih anaerobnih bakterija u epruvetama (u fazama ispitivanja), a da su ubrzavali zaceljenje eksperimentalnih rana kod životinja dovela su do upotrebe rastvora topičnog hlorofila kod tretmana dugotrajnih otvorenih rana kod ljudskih pacijenata. Krajem 1940-tih, i tokom 1950-tih, došlo je do serije nekontrolisanih studija na pacijentima koji su patili zbog rana koje su sporo zarastale, kao što su one kod vaskularnih čireva i dekubitusa, sa rezultatom da je primena topičkog hlorofila dovela do efikasnijeg zaceljenja nego bilo koji drugi uobičajeni tretmani. Krajem pedesetih godina, hlorofilin dodat papainu i jedinjenjima koja sadrže ureu, koji su se koristili kod hemijske obrade rana, kako bi došlo do smanjenja lokalnih upala i otoka, i bolje kontrole zacjeljivanja i neprijatnih mirisa.

Natrijum bakarna so hlorofila je istorijski poznata kao agens koji pomaže pri zaceljenju rana. Izgleda da se primarni značaj hlorofilina sastoji u antiaglutininskim i antiinflamatornim supstancama, zato što omogućava kontinuiranu i produženu upotrebu proteolitičkih sastojaka, papain-uree, koji mogu da izazovu zapaljenja i hemoglutinaciju kapilara. Povoljni klinički rezultati su izgleda nastali zahvaljujući činjenici da proteolitička jedinenja (koja sadrže papain, ureu, i hlorofilin) temeljno čiste lezije svih nekrotičnih tkiva i krhotina, i da nakon toga održavaju optimalnu cirkulaciju i dreniranje, kako bi omogućila da do tkiva stignu svi neophodni hematološki i hranljivi elementi.

Smit (Smith) napominje da je ključna stvar koja doprinosi pozitivnim efektima hlorofilina, metabolički antagonizam, gde su obrazac rasta i aktivnosti zaraženih bakterija modifikovani. Ta modifikacija ima za rezultat smanjenje toksičnosti odredjenih bakterijskih metaboličkih produkata. Istovremeno, hlorofilin unapredjuje i stimuliše normalnu ćelijsku proliferaciju, što rezultira ubrzanim zarastanjem rana. Kao dodatak, bakteriostatička svojstva su zaslužna za to što hlorofilin tako uspešno kontroliše neprijatne mirise.

HLOROFILIN I DODACI ISHRANI


«Tečni Hlorofil» je dodatak ishrani koji sadrži hlorofilin (natrijum-bakarnu so hlorofila) iz lucerke. Predstavlja koncentrovani izvor hlorofila a i hlorofila b.

Lucerka je jedna od najbolje proučenih biljaka, i predstavlja jedan od najboljih izvora belančevina, hlorofila, karotinam vitamina A (retinoli), vitamina D (kalciferoli), vitamina E (tokoferola), vitamina B (piridoksina), vitamina K (filokvinona) i nekoliko enzima za varenje. Zahvaljujući svom dubokom korjenskom sistemu koji omogućava odličnu absorpciju minerala, lucerka je odličan izvor kalcijuma, magnezijuma, fosfora, gvoždja, potazijuma i drugih minerala. Širom svijeta se već dugo koristi u ishrani stoke. Srednje-evropske kulture već dugo koriste lucerku kao prirodni stimulans za konje, tvrdeći da im ona daje veću brzinu i snagu, i samim tim nas dovodi do značenja njenog imena (Alfalfa – Al Fal Fa) koje u prevodu na naš jezik ima značenje «majka sve hrane». Lucerka se već vijekovima koristi širom sveta kao roborativno i stimulativno sredstvo. Rezultati istraživanja ukazuju na to da može onemogućiti kancerogene hemijske materije u jetri i debelom crijevu koje su dospjele u organizam putem hrane, još pre nego što oštete organizam. Može pomoći i u procesu eliminacije toksina i održavanju normalne Ph vrednosti. Hranljive materije visokog hlorofilnog sadržaja povećavaju hidroksilnu (baznu) vrijednost u organizmu, a samim tim ga oslobadjaju otrova, naročito onih iz jetre.

Mora se napomenuti da hlorofil i hlorofilin nisu isti. Hlorofilin je polusintetička mešavina koja se sastoji od natrijum-bakarne soli, dobijene iz hlorofila. Tokom sinteze hlorofilina atom magnezijuma u centru prstena se zamenjuje bakrom, i gubi se fitolski segment. Za razliku od prirodnog hlorofila (koji se rastvara u masti), hlorofilin se rastvara u vodi.

Naučnici nisu sigurni koja količina hlorofila (ako i uopšte) ulazi u krvotok. Sa druge strane, molekuli hlorofilina su sposobni da se kreću unutar organizma, pošto je magnezijum u centru zamjenjen bakrom. Bakar, kao i gvoždje, transportuje kiseonik. Zapravo, molekul hlorofilina je skoro identičan molekulima hema u našem krvotoku.

Tečni Hlorofil proizveden od Calivite International, ima visoko alkalni efekat u digestivnom sistemu, pomaže pri uklanjanju neprijatnog tjelesnog mirisa, eliminaciji zadaha iz usta, poboljšava cirkulaciju krvi, ublažava simptome slabog varenja i premorenosti, i pomaže u poboljšanju i optimalizaciji opšteg zdravstvenog stanja. pored ostalih prednosti, pomaže i pravilno funkcionisanje crijeva.

Za prirodne hlorofile nije poznato da su toksični, i nikakva toksična dejstva mu se ne mogu pripisati uprkos proteku više od 50 godina od kako se nalazi u kliničkoj upotrebi kod ljudi.

Kod oralne upotrebe, hlorofilin može dovesti do promene boje urina i fecesa u zelenkasto, ili može promeniti boju jezika u žućkasto ili crnkasto. Bilo je i nekoliko prijavljenih slučajeva dijareje, povezanih sa oralnom primenom hlorofilina. Oralna primena hlorofilina može dovesti do lažnog pozitivnog rezultata na gajak testu. Pošto hlorofil i hlorofilin još nisu bii testirani na trudnicama i dojiljama, one bi trebale da izbegavaju upotrebu ovog preparata tokom trudnoće i dojenja. Kod ispitnih miševa, hlorofilin je zamaskirao neke od sporednih efekata ciklofosfamida. Nije bilo prijavljenih slučajeva predoziranja.

Prof. Garban Zeno, PhD

Odsjek za Biohemiju – Molekularnu biologiju i Ljudsku ishranu

Fakultet za Tehnologiju Hrane

Temišvar - Rumunija